"Τρομοκρατία", "ατομική βία", "προπαγάνδα δια των πράξεων". Το όνομά της αλλάζει, αλλά οι πρακτικές της όχι. Εμφανίζεται στο αναρχικό κίνημα του 19ου αιώνα, υιοθετείται και ανθεί από μιλιταριστικές οργανώσεις που ασπάζονται το μαρξισμό - λενινισμό και το μαοϊσμό και φτάνει μέχρι τις σημερινές πρακτικές της ισλαμιστικής Αλ Κάιντα.

Οι δολοφονικές επιθέσεις κατά τυράννων, μοναρχών, απολυταρχικών αρχόντων, πολιτικών αντιπάλων που κατέχουν εξουσία, διατρέχουν την ιστορία. Στους τελευταίους δύο αιώνες όμως, λαμβάνουν άλλο, προπαγανδιστικό χαρακτήρα, χαρακτήρα.

Η προπαγάνδα δια των πράξεων ή προπαγάνδα του παραδείγματος (από το γαλλικό propagande par le fait) γεννιέται, κατ' αρχήν ως αναρχική πρακτική, στο δεύτερο μισό του 19ου αιώνα και νομιμοποιείται για το διεθνές επαναστατικό κίνημα όταν "εγκρίνεται" ενθουσιωδώς από το Μιχαήλ Μπακούνιν ("Πρέπει να διαδώσουμε τις αρχές μας δια του παραδείγματος και όχι δια των λόγων") και τον Ερίκο Μαλατέστα, ενώ εμμέσως επικροτείται, για ένα διάστημα, και από τον Πέτρο Κροπότκιν ("Αρκεί μία δράση για να κατορθώσει περισσότερα από όσα χιλιάδες φυλλαδίων" – τη φράση αυτή θα μετάνιωνε και θα έπαιρνε πίσω λίγο αργότερα λέγοντας ότι "δεν αρκούν λίγα κιλά δυναμίτη για να γκρεμίσουν τους εκμεταλλευτές μας").

Βεβαίως, αυτές οι πράξεις δεν είναι πάντα κατά της ζωής - απλώς, οι κατά της ζωής κέρδιζαν ευκολότερα μία θέση στα πρωτοσέλιδα, τις συζητήσεις της αγοράς και την ιστορία.

Για τους Προπαγανδιστές, στόχος ήταν η κινητοποίηση ευρύτερων μαζών, που, θεωρητικώς, θα ακολουθούσαν το παράδειγμα των επαναστατών - δραστών, έκθαμβες προ του αποτελέσματος.

Η επίθεση στους Δίδυμους Πύργους - μάλλον η σημαντικότερη τρομοκρατική ενέργεια στην ιστορία
Αν και πολλές φορές οι λαοί ηρωοποίησαν επαναστάτες που προέβησαν σε ανάλογες πράξεις σε καιρό κρίσεων -με πιο γνωστό παράδειγμα στην Ελλάδα τον Αλέκο Παναγούλη- η ιστορία δείχνει ότι, προφανώς, οι μάζες δεν ακολούθησαν το δρόμο της δυναμικής προπαγάνδας.

Την εποχή αυτή, και για να εικονογραφήσει ενέργειες επαναστατικής προπαγάνδας, γεννιέται η αρχετυπική εικόνα του αναρχικού, με το μαύρο μανδύα, το σηκωμένο γιακά και την στρογγυλή βόμβα με φιτίλι ανά χείρας, που πιο πρόσφατα ανακυκλώθηκε στο κόμικς "V for Vendetta".

Η λέξη "τρομοκρατία" αρχίζει να χρησιμοποιείται για την εξτρεμιστική αριστερά μετά τις πρώτες ενέργειες προπαγάνδας δια του παραδείγματος. Ο Τύπος την δανείστηκε από την Ροβεσπιερική περίοδο της Γαλλικής Επανάστασης και την "Βασιλεία του Τρόμου" και της Γκιλοτίνας.

Προπαγάνδα δια του παραδείγματος αλά ελληνικά Το Δεκέμβρη του 1893 ο γάλλος αναρχικός Ογκίστ Βαγιάν επετέθη με βόμβα κατά του γαλλικού κοινοβουλίου. Η βόμβα ήταν μικρής ισχύος και είχε κατασκευαστεί για μια ενέργεια συμβολικού μάλλον χαρακτήρα, αλλά η γκιλοτίνα στην οποία οδηγήθηκε ο Βαγιάν τρεις μήνες αργότερα ήταν σε άριστη κατάσταση και λειτούργησε μια χαρά.

"Ζήτω η αναρχία, ο θάνατός μου θα βρει εκδίκηση!", ήταν τα τελευταία του λόγια. Ήλπιζε να βγει μιμητές.

Στη Ελλάδα ακολούθησε τα βήματά του, σε μια ήπια και ελληνική βερσιόν, ο 30χρονος Σταύρος Καλλέργης.

Ο νεαρός ουτοπικός σοσιαλιστής προέβη στην πρώτη ενέργεια ατομικής βίας στην Ελλάδα, όπως σημειώνει στην Ιστορία του Ελληνικού Σοσιαλιστικού Κινήματος ο Μιχάλης Δημητρίου. Μπήκε στη Βουλή και "ετάραξε την τάξιν" καθώς "ωργίσθη και εξεφώνησε λέξεις τινάς", όπως γράφει στις 2 Ιανουαρίου 1894, στην εφημερίδα που εξέδιδε, το Σοσιαλιστή. Συνελήφθη γι' αυτό και καταδικάστηκε σε φυλάκιση δώδεκα ημερών.

Η πρώτη δολοφονική ενέργεια Στην Ελλάδα, η πρώτη αναρχική, προπαγανδιστική ενέργεια κατά της ζωής, γίνεται τέλη του 19ου αιώνος, κατά του, επισήμως τραπεζίτη κι ανεπισήμως τοκογλύφου, Διονυσίου Φραγκόπουλου. Ο Φραγκόπουλος δολοφονήθηκε στην έδρα του, την Πάτρα, από τον Δημήτρη Ματσάλη, έναν αναρχικό υποδηματοποιό, ο οποίος ήταν μέλος της μεγάλης αναρχικής οργάνωσης των Πατρών "Επί τα πρόσω".

Τα βασικά εργαλεία του πρώιμου τρομοκράτη
Ο εξ Άργους ορμώμενος υποδηματοποιός επετέθη κατά του Φραγκόπουλου με μαχαίρι, μέρα μεσημέρι, πίσω από την κεντρική πλατεία της Πάτρας και επί της οδού Ανεξαρτησίας (που σήμερα ονομάζεται Γεροκωστοπούλου), στις 3 Νοεμβρίου 1896.

Ο Ματσάλης συνελήφθη και κρατήθηκε στο Κάστρο της Πάτρας. Προτίμησε, αντί να προσέλθει σε δίκη, να αυτοκτονήσει δαγκώνοντας ένα καψούλι δυναμίτιδας - κλασικό αναρχικό όπλο της εποχής.

Η ενέργειά του δεν προκάλεσε, όπως είναι γνωστό, τον ξεσηκωμό των μαζών. Αντιθέτως, βοήθησε τις αρχές να πλήξουν την οργάνωση "Επί τα πρόσω" εισβάλλοντας στα γραφεία της ομότιτλης εφημερίδας που εξέδιδε, προχωρώντας σε κατάσχεση των αρχείων των συνδρομητών και διώκοντας περί τους 30 αναρχικούς, οι οποίοι κατηγορήθηκαν για "συνωμοσία κατά του καθεστώτος"...

P.S.
Min arxisoume pali tis malakies me ta copy paste kai den simazeuete. Ta eipame, ftanei.